Odkryj Beskidy (część II)

Beskid Żywiecki – kolejne pasmo, któremu przyjrzymy się bliżej, to teren rozciągający się między dolinami dwóch ważnych beskidzkich rzek – Soły na zachodzie i Skawy na wschodzie. Rozległy, położony na styku trzech historycznych i kulturowych krain oraz obejmujący tereny od wieków zamieszkane przez sześć grup etnograficznych Beskid Żywiecki to teren urozmaicony i bogaty pod względem zarówno przyrodniczym jak i kulturowym.

To tutaj znajduje się najwyższy szczyt całych Beskidów – przyciągająca co roku dziesiątki tysięcy turystów, znana ze zmiennej aury i ostrego zimowego oblicza Babia Góra – 1725 m. n.p.m. To między innymi tutaj rozwijała się intensywnie w swoich początkach myśl o zorganizowanej turystyce górskiej. Z Beskidem Żywieckim związane są jedne z najważniejszych nazwisk prekursorów polskiego krajoznawstwa i turystki, takie jak Hugo Zapałowicz, Wawrzyniec Żuławski, Kazimierz Sosnowski czy Władysław Midowicz. Tutaj też, na początku XX wieku miał miejsce jeden z najbardziej osobliwych, bezkrwawych konfliktów pomiędzy młodymi organizacjami turystycznymi – Polskim Towarzystwem Tatrzańskim oraz niemieckim Beskidenverein, znany pod nazwą „wojna na pędzle”.

Przyroda Beskidu Żywieckiego jest równie różnorodna jak jego historia. W masywie Babiej Góry występuje wyjątkowo wyraźny, piętrowy podział roślinności, na terenie całego pasma spotkamy największe i najbardziej okazałe hale, świadczące o bogatej tradycji pasterskiej, a z wybitnych szczytów roztaczają się wspaniałe widoki na polskie i słowackie góry. Część interesującego nas terenu chroniona jest w 13 rezerwatach przyrody, a najwyższy jego fragment objęty jest Babiogórskim Parkiem Narodowym. W obrębie rezerwatów występuje wiele zbiorowisk roślinnych i ekosystemów, takich jak bory górnoreglowe, unikalne dla terenów górskich torfowiska, gołoborza czy jaskinie. W lasach żyją przedstawiciele wszystkich gatunków typowej beskidzkiej fauny, w tym liczne duże ssaki, gady i drapieżne ptaki.

Ze względu na dobrą dostępność komunikacyjną, atrakcyjność krajobrazu i długą tradycję turystyki w regionie, Beskid Żywiecki jest terenem dobrze zagospodarowanym, z gęstą siecią szlaków o bardzo dużym urozmaiceniu – zarówno pod względem charakteru jak i długości. To sprawia, że wycieczki planuje się stosunkowo łatwo i każdy znajdzie coś dla siebie. Jako ciekawostkę warto wiedzieć, że w masywie Babiej Góry znajduje się jeden z nielicznych poza Tatrami szlaków ze sztucznymi zabezpieczeniami, zwany Percią Akademików. Spotkamy tu liczne górskie schroniska o długiej tradycji i niepowtarzalnym klimacie, które warto odwiedzić.

My zapraszamy Was na zimową wędrówkę po Beskidzie Żywieckim już na początku marca – będziemy okrywać uroki Worka Raczańskiego, najbardziej na południe wysuniętej części tego pasma. Zanocujemy w dwóch, położonych wysoko na halach schroniskach: na Wielkiej Raczy i Hali Rycerzowej, z których tylko kilka kroków dzielić nas będzie od podziwiania wspaniałych, mroźnych wschodów i zachodów słońca…

Trekkingowy weekend w Beskidzie Żywieckim – PRZEZ BESKID ŻYWIECKI – sprawdź szczegóły >>>

Następnymi pasmami, które odwiedzimy w cyklu naszych wyjazdów #DzikaPolska są Beskid Śląski i Beskid Mały. Już w marcu wybieramy się w oba pasma w czasie jednego weekendu, żeby zdobyć przy tej okazji szczyty zaliczane do Korony Polskich Gór – Skrzyczne (1257 m n.p.m) i Czupel (930 m n.p.m). Mimo bliskiego położenia są to dwa pasma różniące się od siebie pod wieloma względami, warto przyjrzeć się każdemu z nich osobno.

BESKID ŚLĄSKI

Beskid Śląski to najbardziej na zachód wysunięty z Beskidów. Składa się z dwóch głównych pasm – Czantorii i Baraniej Góry, zwanego także Pasmem Wiślańskim. To właśnie tam, w masywie Baraniej Góry ma swój początek Wisła, która rozdziela tę grupę górską na dwie części. Tam też wybierzemy się podczas ostatniego z zimowych wyjazdów w cyklu #DzikaPolska, żeby zdobyć Skrzyczne, najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego. Poza pieszą turystyką okolica jest wymarzonym miejscem do uprawiania sportów zimowych. Najbardziej znane ośrodki narciarskie, takie jak Wisła, Ustroń czy Szczyrk, z licznymi wyciągami, bogatą bazą noclegową i gastronomiczną przyciągają co roku rzesze miłośników białego szaleństwa.

Od wiosny do jesieni warto przesiąść się na rower górski i spróbować tu swoich sił na dobrze przygotowanych trasach typu „singletrack”.

Kto woli po górach chodzić, znajdzie rozbudowaną sieć szlaków o różnym stopniu trudności, klimatyczne schroniska górskie, w tym najstarszy tego typu obiekt w polskich Beskidach – Schronisko PTTK na Stożku oraz liczne wiaty i miejsca przeznaczone do odpoczynku w czasie marszu. Warto wiedzieć, że to w Beskidzie Śląskim zaczyna się najdłuższy, a w ostatnich latach również najbardziej popularny ze wszystkich długodystansowych szlaków w polskich górach – znakowany na czerwono Główny Szlak Beskidzki. Jego początek znajduje się w Ustroniu, wiedzie zaś przez większość grup górskich wschodzących w skład Beskidów polskich aż do Wołosatego w Bieszczadach. Pokonuje wg różnych źródeł około 500 km oraz 22 000 m przewyższenia. W czasie naszego marcowego wyjazdu będziemy mieli okazję usłyszeć o nim nieco, co być może zachęci kogoś do przejścia szlaku fragmentami lub w całości w czasie wyprawy, na którą zapraszamy pod koniec lata lub wczesną jesienią. Szczegóły na temat przejścia GSB z przewodnikiem górskim znajdziecie na stronie Offtravel.

Chociaż okolica jest dość mocno zurbanizowana i ruchliwa, zwłaszcza zimą, a większe miejscowości to popularne kurorty, wycieczki w Beskid Śląski są też dobrą okazją do obcowania z beskidzką przyrodą. Wbrew pozorom można znaleźć tu spokój i wytchnienie od zgiełku miast, jeśli tylko wybierzemy się na mniej uczęszczane szlaki. Podczas wędrówek będziemy mieli okazję przemierzać dobrze zachowane lasy świerkowe, napotkamy skały piaskowcowe tworzące charakterystyczne wychodnie, a także coraz liczniej w ostatnich latach odkrywane jaskinie, w których chroni się kilka gatunków nietoperzy.

BESKID MAŁY

Beskid Mały, jak sama nazwa wskazuje jest niewielką powierzchniowo grupa górską, położoną na północ od Beskidu Śląskiego. Granica między tymi pasmami przebiega wzdłuż obniżenia, zwanego Bramą Wilkowicką oraz rzeki Białej. Najwyższym szczytem, który zdobędziemy w ramach wyjazdu #DzikaPolska jest Czupel (930 m n. p.m.). Rzeka Soła, przepływająca pomiędzy pasmami Beskidu Małego, dzieli go na dwie wyraźne części. Bardzo charakterystycznym elementem krajobrazu przekształconego przez człowieka są tzw. Kaskady Soły – trzy zbiorniki retencyjne przedzielone potężnymi zaporami wodnymi. Początek tej wielkiej inwestycji to lata trzydzieste XX wieku, a jego budowę ukończono ostatecznie w latach 60-tych. Jako pierwsze powstało Jezioro Międzybrodzkie, kolejne – największe z trzech Jezioro Żywieckie, a ostatnie, jako najmłodsze i zarazem najmniejsze Jezioro Czaniec. Obecnie kaskady pełnią funkcję przeciwpowodziową, retencyjną, napędzają elektrownię wodną oraz stanowią rezerwuar wody pitnej. Linia brzegowa jest atrakcyjnym miejscem zagospodarowanym turystycznie, a ośrodki położone nad wodą przyciągają co roku licznych turystów.

W Beskidzie Małym znajduje się jeszcze jeden interesujący zbiornik wodny – jezioro położone na szczycie góry Żar, będące elementem elektrowni szczytowo-pompowej. Woda dociera na szczyt za pomocą szybów i pomp z Jeziora Międzybrodzkiego. W okresie wakacyjnym i w weekendy, po wcześniejszym umówieniu elektrownię można zwiedzać. Poza niewątpliwie ciekawym obiektem, jakim jest zbiornik wodny na szczycie, góra Żar jest wyjątkowa z kilku innych powodów. Od lat przyciąga miłośników lotów szybowcowych i paralotniarstwa ze względu na doskonałe warunki do uprawiania tego sportu. Na szczyt poprowadzono też kolejkę, wykorzystując stare tory po wyciągarce do szybowców.

Ale Beskid Mały, poza osiągnięciami hydrotechniki i niezwykle interesującym miejscem, jakim jest góra Żar skrywa, mimo swojej niewielkiej powierzchni więcej ciekawostek i atrakcji wartych uwagi. Tutejsze szlaki wiodą przez pięknie zachowane lasy – górnoreglowe bory iglaste, karpacką buczynę, a także tereny na których występują kilkumetrowe, strome skalne wychodnie. Najcenniejsze przyrodniczo miejsca objęte są ochroną w formie rezerwatów. Baza turystyczna okolicy to schroniska górskie i chaty studenckie, do których warto zajrzeć dla ich kameralnej, gościnnej atmosfery.

Przez Beskid Mały przebiega Mały Szlak Beskidzki – czwarty pod względem długości szlak w Beskidach. Wyznakowany został tak, aby przebiegać przez trzy pasma, które omija Główny Szlak Beskidzki – Beskid Mały, Makowski i Wyspowy.

Wyjazd weekendowy w Beskid Śląski i Beskid Mały – Korona Polskich Gór – SKRZYCZNE i CZUPEL – sprawdź szczegóły >>>

Ciąg dalszy już niebawem…